Đặt khâu niềng răng là gì? Phân loại, quy trình, những lưu ý khi đặt band niềng răng

Bạn sắp niềng răng và được bác sĩ chỉ định “đặt khâu”? Đừng lo lắng! Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ đặt khâu niềng răng là gì, tại sao cần thực hiện, quy trình ra sao và cảm giác khi đặt như thế nào?

Đặt khâu niềng răng là gì?

Đặt khâu niềng răng là bước gắn các khâu kim loại (band) vào răng hàm để làm điểm neo cho mắc cài. Đây là giai đoạn đầu trong quá trình niềng răng, giúp cố định hệ thống dây cung và tạo lực dịch chuyển răng hiệu quả.

Mục đích của việc đặt khâu niềng răng

• Cố định hệ thống niềng răng: Khâu niềng răng giữ dây cung ở vị trí chính xác, giảm nguy cơ bung mắc cài khi ăn nhai.
• Điều chỉnh khớp cắn: Band niềng răng sẽ tạo lực ổn định giúp răng di chuyển theo kế hoạch của nha sĩ, đảm bảo khớp cắn hài hòa hơn.
• Tăng hiệu quả chỉnh nha: Với khâu niềng răng, thời gian chỉnh nha cũng có thể được rút ngắn đáng kể, trung bình từ 1-2 tháng tùy từng trường hợp.

Cấu tạo của khâu niềng răng

Khâu niềng răng thường cấu tạo từ 3 phần chính: 

• Móc (hook): Nằm ở mặt ngoài của khâu, dùng để gắn dây thun hoặc lò xo hỗ trợ quá trình dịch chuyển răng.
• Ống lớn (tube): Nằm ở mặt bên gần má, cho phép dây cung luồn qua, giúp ổn định hệ thống mắc cài.
• Ống nhỏ dưới lưỡi: Thường chỉ định trong các trường hợp đặc biệt, dùng để gắn thêm khí cụ hỗ trợ như nong hàm hoặc điều chỉnh khớp cắn phức tạp.

Các loại band niềng răng

Band răng hàm

Đây là loại band phổ biến nhất, được sử dụng để gắn trên các răng hàm phía sau (thường là răng hàm số 6 hoặc số 7). Band này giúp cố định dây cung và hỗ trợ lắp đặt các khí cụ khác như ống má (buccal tube).

• Tính năng nổi bật: Band răng hàm thường có kích thước lớn hơn, được thiết kế chắc chắn để chịu lực nhai mạnh.
• Ứng dụng: Chủ yếu trong việc duy trì vị trí của dây cung và các khí cụ chỉnh nha phức tạp.

Band răng hàm hai cusp (band bicuspid)

Band răng hàm hai cusp được đặt trên các răng hàm một và răng hàm nhỏ. Đây là nhóm răng có vai trò phụ trong việc hỗ trợ chức năng nhai và định hướng dây cung.

• Tác dụng: Band bicuspid giúp ổn định cấu trúc hệ thống niềng răng, đặc biệt trong các trường hợp cần điều chỉnh răng lệch lạc nghiêm trọng.
• Lưu ý: Không phải tất cả các bệnh nhân đều cần sử dụng loại band này, tùy thuộc vào kế hoạch điều trị của nha sĩ chỉnh nha.

Band phía trong (band lingual)

Band phía trong thường được đặt ở mặt lưỡi của các răng hàm. Đây là loại khâu niềng răng đặc biệt, sử dụng trong các trường hợp cần thêm sự hỗ trợ từ bên trong cung hàm.

• Ứng dụng: Giữ khí cụ chỉnh nha như dây cung ngầm hoặc các dụng cụ nong hàm.
• Ưu điểm: Hỗ trợ điều chỉnh khớp cắn và cải thiện độ hài hòa của cung hàm mà không ảnh hưởng đến thẩm mỹ từ bên ngoài.

Band với ống má (band molar buccal tube)

Đây là loại band kết hợp với ống má (buccal tube) để hỗ trợ định vị dây cung hiệu quả. Loại này thường được sử dụng cho răng hàm lớn ở cả hai hàm trên và dưới.

• Tính năng: Giúp cố định dây cung chắc chắn và duy trì lực kéo đồng đều trên toàn bộ cung hàm.
• Ứng dụng thực tế: Theo thống kê, các ca niềng răng phức tạp liên quan đến lệch khớp cắn thường cần sử dụng loại band này để đạt kết quả tốt nhất.

Band thường (standard band)

Đây là loại band cơ bản và phổ biến nhất trong niềng răng. Band thường được thiết kế để phù hợp với hầu hết các bệnh nhân, giúp giữ dây cung ổn định mà không cần thêm các khí cụ hỗ trợ.

• Ưu điểm: Giá thành thấp, dễ lắp đặt và phù hợp với hầu hết các kế hoạch chỉnh nha cơ bản.
• Hạn chế: Không hỗ trợ tốt trong các trường hợp chỉnh nha phức tạp hoặc cần nhiều lực kéo mạnh.

Band cho cả hai hàm trên và dưới

Đây là loại khâu niềng được sử dụng đồng thời cho cả hàm trên và hàm dưới, giúp giữ niềng răng cân đối và ổn định.

• Tác dụng: Giảm thiểu nguy cơ lệch khớp cắn trong suốt quá trình niềng răng.
• Thực tiễn: Theo các nha sĩ chuyên khoa chỉnh nha, việc sử dụng band đồng thời cho cả hai hàm có thể rút ngắn thời gian chỉnh nha trung bình từ 6-8 tuần.

Quy trình đặt khâu niềng răng

Những điều cần lưu ý khi đặt khâu niềng răng

Để quá trình đặt khâu niềng răng diễn ra thuận lợi cũng như tránh tình trạng bị đau sau khi đặt khâu thì bạn nên lưu ý 1 số điều sau:

• Để giảm ma sát giữa band và má, bạn có thể sử dụng sáp nha khoa trong những ngày đầu sau khi gắn band
• Nên ưu tiên thực phẩm mềm, dễ nhai trong thời gian đầu sau khi gắn band để giảm bớt áp lực lên răng
• Nên thường xuyên vệ sinh răng miệng thường xuyên bằng chỉ nha khoa hoặc tăm nước,…, đặc biệt là sau khi ăn và trước khi đi ngủ nhằm tránh thức ăn bám vào răng và khâu niềng, dễ gây ra các bệnh lý răng miệng.

Câu hỏi thường gặp